Powrót polskich naukowców do kraju

Prof. Stanisław Karpiński ze Szwecji, prof. Marek Samoć z Australii oraz dr hab. Sebastian Maćkowski z Niemiec zostali laureatami programu Welcome, przygotowanego przez Fundację na rzecz Nauki Polskiej. Program umożliwi im prowadzenie badań naukowych w Polsce.

Inauguracja programu, m.in. podpisanie umowy na rozpoczęcie pierwszego projektu naukowego jednego z laureatów, prof. Stanisława Karpińskiego, odbyła się 2 kwietnia w siedzibie Fundacji. "Program Welcome adresowany jest do wybitnych naukowców z całego świata, którzy zamierzają prowadzić prace badawcze w Polsce" - powiedział wicedyrektor ds. działalności programowej Fundacji Michał Pietras. Jak dodał, w programie uczestniczyć mogą zarówno polscy uczeni, jak i zza granicy. 

"W pierwszej edycji programu do Polski powracają światowej klasy specjaliści z dziedziny biotechnologii, chemii i fizyki. Jest to ogromna szansa dla rozwoju ich dziedzin na gruncie polskim, jak i zachęta do prowadzenia badań w ich zespołach przez młodych polskich naukowców" - podkreślił.

Program Welcome przewiduje utworzenie zespołu naukowego, który wspólnie z laureatem będzie prowadził badania. "Zależy nam na tym, by byli to młodzi naukowcy: studenci, doktoranci i młodzi doktorzy" - podkreślał Pietras.

Laureaci programu otrzymają ok. 17,5 mln zł na realizację badań w Polsce. Prof. Karpiński, który będzie prowadził badania w dziedzinie biotechnologii w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego, otrzymał najwyższy grant w wysokości ok. 6,5 mln zł. Jego badania będą łączyć badania z zakresu systemowej biologii i biotechnologii.

"Ten projekt jest unikalny nie tylko w skali kraju, ale i w skali Europy. (...) Wyprodukowanie np. drzew o zmniejszonej zawartości ligniny (...) przyczyni się do zredukowania o tysiące ton szkodliwych dla środowiska chemikaliów używanych w celulozowniach i papierniach" - mówił profesor.

"Dodatkowym bonusem będzie opracowanie biotechnologicznych metod ulepszenia odporności na niektóre choroby roślin, a w związku z tym ograniczenie zużycia chemicznych środków ochrony. Dzięki temu produkowana żywność będzie zdrowsza i będzie poprawiać jakość życia ludzi i zwierząt" - podkreślił prof. Karpiński.

Pozostali laureaci, którzy będą realizować projekty z chemii i fizyki, otrzymali łącznie ok. 11 mln zł. Badania prof. Samocia, który na Politechnice Wrocławskiej zajmie się m.in. wiązaniem cząstek organicznych z metalami, mają być wykorzystane w nowych mikroskopowych metodach diagnostycznych, m.in. w medycynie. Z kolei dr hab. Sebastian Maćkowski, który swoje badania będzie prowadził na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu, zajmie się badaniem właściwości nanostruktur nieorganicznych, które mają być wykorzystane do kontroli układów fotosyntetycznych, m.in. ogniw słonecznych nowej generacji.

Wnioski w bieżącej edycji programu Welcome można składać do 15 kwietnia.

W rozmowie z PAP prezes Fundacji prof. Maciej Żylicz ocenił, że za granicą jest mnóstwo świetnych naukowców polskiego pochodzenia, którzy myślą o tym, żeby wrócić do Polski. "Chcielibyśmy ich mieć tutaj, w kraju, gdzie mogliby przyczynić się do rozwoju polskiej nauki" - podkreślał Żylicz.